Devlet annelere çeşitli yardımlar yapmaya devam ediyor. 15 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe giren torba yasaya göre anneler; doğum yardımı (çocuk parası), süt parası (emzirme parası), geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) gibi yardımlar alabiliyorlar.
Yazımızda ‘‘doğum yardımı veya çocuk parasını kimler alabilir, çocuk parası ne kadar, doğum yardımı nereden alınır, doğum yardımı başvurusu nasıl yapılır, sigortalı çalışan anneler için geçici iş göremezlik ödeneği ne kadardır, geçici iş göremezlik süresi ne kadardır, geçici iş göremezlik ödeneği nasıl alınır, kimler geçici iş göremezlik ödeneği alabilir, süt parası nedir, süt parası ne kadardır?’’ gibi soruları ayrıntılı şekilde cevapladık.
Doğum yardımı ne kadardır? Kimler doğum yardımı alabilir?
Çocuk parası ya da diğer adıyla doğum yardımı tüm anneler tarafından alınabiliyor. Ancak 15 Mayıs 2015 tarihinden önce doğan çocuklar için doğum yardımı verilmiyor. Tüm anneler 15 Mayıs 2015’ten sonra doğan 1. çocukları için 300 TL; 2. çocukları için 400 TL 3. ve daha sonraki çocukları için 600 TL doğum parası alıyorlar. Doğum yardımı bir kereliğine veriliyor.
15 Mayıs 2015 tarihinden önce doğan çocuklar verilecek doğum yardımı hesaplamasını etkiliyor. Bu durumu bir örnekle açıklayalım: Diyelim ki 15 Mayıs 2015 Tarihinden önce doğmuş bir çocuğunuz var. Bu tarihten önce doğan çocuğunuz için çocuk parası alamazsınız ama 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra doğacak çocuğunuz 2. çocuktur ve 400 TL doğum yardımı alırsınız.
Doğum yardımı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan tüm anneler tarafından alınabiliyor. Ayrıca doğum yardımı için Türkiye’de ikamet etme şartı da bulunmuyor. Yurt dışında yaşayan T.C. vatandaşı anneler de doğum yardımı (çocuk parası) alabilirler.
İçindekiler
Doğum yardımı nereden alınır?
Çocuk parası nereden alınır? Çocuk parası ya da doğum yardımı almak için başvuru yapabileceğiniz birkaç yer bulunuyor. Başvuru için Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüklerine, Sosyal Hizmet Müdürlüklerine, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat edebilirsiniz. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız doğum parası için Türkiye büyük elçilikleri veya konsolosluklara başvuruda bulunabilirler.
Doğum yardımı başvurusu nasıl yapılır?
Doğum yardımı başvurusu için yukarıda belirttiğimiz kurumlara yeni doğan çocuğunuzun nüfus cüzdanıyla müracaat edebilirsiniz. Memur olan vatandaşlar doğum yardımı için çalıştıkları kurumlara başvurabilirler. Bu yollar haricinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden de doğum yardımı başvurusu yapmanız mümkündür.
Geçici iş göremezlik ödeneği nedir? Nasıl Alınır?
Geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası), sosyal güvenlik kapsamında olan kadınlara doğum için verilen bir ödenektir. Geçici iş göremezlik ödeneği alma şartları şu şekilde sıralanabilir:
- Rapor alacağınız tarihte sigortalı olmanız gerekiyor. Yani bu tarihte sigortalılığınız bitmemesi şart.
- Verilen rapor sürecinde çalışmamanız gerekiyor.
- Doğumdan önceki yıl içinde en az 90 gün sigorta priminizin ödenmiş olması gerekiyor.
- Doğumun ölü ya da canlı olarak gerçekleşmesi gerekiyor.
Geçici iş göremezlik süresi ne kadardır?
Geçici iş göremezlik süresi doğumdan önce 8 hafta ve doğumdan sonra 8 hafta olarak toplam 16 hafta yani 112 gün olarak belirlenmiş. Çoğul gebelik durumlarında yani ikiz, üçüz vs. bebek bekliyorsanız doğum öncesi 10 hafta doğum sonrası 8 hafta olmak üzere 18 hafta geçici iş göremezlik süreniz oluyor. Hamileyken doktor raporuyla doğuma 3 hafta kalana kadar çalışabilirsiniz. Bu durumda doğum öncesi 8 hafta olan rapor hakkınızın 5 haftasını kullanmamış olursunuz. 5 haftalık bu rapor hakkınızı doğum sonrasına ekletebilirsiniz. Böylece doğum sonrası 13 hafta raporlu olursunuz.
Geçici iş göremezlik ödeneği ne kadardır, nereden ve nasıl alınır?
Eğer asgari ücretle çalışıyorsanız ve doğum sebebiyle 16 hafta rapor hakkınızı kullandıysanız 4099 TL geçici iş göremezlik ödeneği alabilirsiniz. Rapor parası ödemeleri ziraat bankası ve PTT şubelerinden yapılıyor.
Geçici iş göremezlik ödeneği nasıl alınır? Bu ödeneği alabilmek için bazı işlemler yapmalısınız. Bunları sıralayalım:
- Doğumun yapıldığı hastane elektronik rapor sistemi kullanıyorsa, hastane yönetiminin doğum raporunu annenin çalıştığı iş yerine göndermesi gerekiyor. İşverenin doğum raporunu sistem üzerinden onaylaması gerekiyor.
- Hastanede elektronik rapor sistemi yoksa hastane yönetimi doğum raporuyla ilgili bir üst yazı yazmalıdır. Siz bu üst yazıyı çalıştığınız işyerinin insan kaynakları yönetimine ibraz etmelisiniz. Akabinde insan kaynakları bu raporu SGK sistemine girmelidir.
- Çalışan anne, işvereninin SGK sistemine giriş yaptığı raporu ve üst yazıyı alıp bağlı olunan SGK şubelerine ibraz etmelidir.
- Bu süreçler sonunda, işverenin raporu SGK’ya işlettiği tarihten sonra 20 – 45 gün arasında geçici iş göremezlik ödeneği Ziraat Bankası veya PTT’ye yatırılacaktır.
- Paranızın yatıp yatmadığını e-devlet üzerinden kontrol edebilirsiniz.
Rapor paranızı her ayın 8’i ve 14’ü arasında Ziraat Bankası şubelerinden alabilirsiniz. Paranızı almak için kimliğinizi göstermeniz yeterlidir.
Süt parası nedir? Nasıl Alınır?
Süt parası veya emzirme parası doğum yapan tüm kadınlara verilen bir ödenektir. Çocuk parasının haricinde veriliyor. Süt parası 122 TL olarak veriliyor. Süt parası alabilmek için annenin veya babanın SSK veya BAĞ-KUR kapsamında olması ve minimum 120 günlük sigorta primi ödemesi olması gerekiyor. Süt parası için SGK müdürlüklerine başvuru yapabilirsiniz. Doğumdan itibaren 5 yıl içinde başvuru yapmazsanız süt parası hakkınız zaman aşımına uğruyor.
